Derby aynı şehrin takımları arasında oynanan maç anlamına geliyor literatürde.
Fakat son yıllarda büyük takımlar diye tabir edilen ayrı şehrin takımları arasında da oynanan maçlara derby deniliyor. Yanlış ama futbol dilinde ve gerçeğinde budur.
Dünya futbolunda derbi maçların yeri çok farklıdır. Şehir kulüplerinin mücadelesinde politik ve dinsel çekişmeler etkili oluyor. İskoçya’da Rangers ve Celtic’in maçlarında Katolik-Protestan çekişmesi yaşanırken, İtalya’da Roma-Lazio derbileri sağ-sol çatışmasına sahne oluyor. Futbolda rekabet duygusunun kültürlere göre farklılık oluşturması, çeşitli sorunları da beraberinde getiriyor. Örneğin, İskoçya’da futbol rekabeti dinsel çekişmelerin yansıması olurken, bu durum İspanya ve Belçika’da etnik farklılık şekliyle kendini gösteriyor.
İskoçya’nın köklü iki kulubü… 1888 yılında kurulan Celtic; katolik azınlığı, 1873 yılında kurulan Rangers ise proteston çoğunluğu temsil ediyor… İki kulüp arasındaki mezhep ayrılığı rekabetin asıl nedeni… Dünyanın en eski rekabetinin olduğu kulüplerin başında gelen iki ekip… Celtic zaten anlam olarak keltleri ifade eder. Keltler de İskoçya’nın yerli halkıdır ve katolik mezhepindendirler. Rangers ise protestandır ve ingilizler’in takımıdır.

İtalya’nın Roma takımları… İkisi de Serie A’da mücadele ediyor… Lazio, İtalyan Ordusu mensupları tarafından kurulmuştur ve ezeli rakibi göçmenlerin takımı olarak bilinen Roma’dır. iki kulüp arasındaki siyasi görüş ayrılığı rekabeti kine dönüştürmüştür. Romalılar, daha demokrat, Laziolular ise ırkçı ve Mussolini yanlısıdır. Roma’yı göçmenler ve halkın çoğunluğu, Lazio ise aşırı sağcılar destekler. Bu nedenle bu takımlar arasında geçen maçlar İtalya’da ve dünyada ilgiyle izlenir ve genellikle taraftarlar arasında çıkan kavgalarla gündeme gelir.
Barcelona – Real Madrid… İspanyollar’ın tabiriyle El Classico… Her yıl, tüm dünyada sonucu merakla beklenen karşılaşma.. Bir çok insana göre Kraliyet: Güç, cumhuriyet, özgürlük anlamına gelir. Ancak İspanya´da durum biraz farklı. “Kraliyet” Real Madrid´le, “Cumhuriyet” ise Barcelona ile özdeşleşmiş durumda… İspanya´da, Kraliyet takımı Real Madrid ile Katalonya´nın sembolü Barcelona arasında, 1 asırdan fazladır süre gelen bir çekişme yaşanıyor. Yıllardan beri her iki takım da birbirlerine üstünlük sağlamak için her şeyi yapıyor. Barcelona ve Real Madrid arasındaki nefret tarihsel ve politik nedenlerle başlamış olsa bile şimdilerde ise rekabetin daha çok mali niteliklere sahip, reklam yapma telâşı, futbol endüstrisinin bu iki devinin arasındaki rekabetin en büyük yapıtaşlarından biri hâline geldi.

Panathinaikos ve Olympiakos arasındaki ezeli rekabet, yaklaşık yüz yıldır her geçen gün artarak devam ediyor. Atina’da bu iki takım arasında oynanan maçlarda ortalık karışıyor. Bugün bu iki takım, Yunanistan’daki iki ayrı sosyal kesimi temsil ediyor. Panathinaikos taraftarları zengin, Olympiakos taraftarları ise fakir kesimden oluşuyor. Şiddet gösterilerine sahne olan ilk maç, 1949 yılında oynandı. iki takımın taraftarları ve futbolcuları birbirine girdi ve iki oyuncu hastaneye kaldırıldı. iki takım arasında yaşanan ve artık nefrete dönüşen ezeli rekabetin son yirmi yılında Olympiakos’un bariz üstünlüğü göze çarpıyor.
Gelelim Türkiye’nin Ege tarafına…İzmir derbisi olarak kabul edilen Karşıyaka-Göztepe arasındaki maçlar her zaman olaylı geçmiştir. Real Madrid – Barcelona, Boca Juniors – River Plate, Celtic – Rangers, Inter – Milan vb. gibi siyasi, sosyo-kültürel bir ayrımdan kaynaklanan bir rekabet yoktur.İzmir’in Göztepe ve Karşıyaka semtlerinin futbol kulüpleri arasındaki mücadeleden kaynaklanır.Göztepe; ‘Göz Göz’ ve ‘Tam 35’, Karşıyaka ise ‘Kaf Sin Kaf’ ve ‘35,5’ sloganlarını kullanır… 1980 yılında Göztepe ve Karşıyaka takımları arasında İzmir Atatürk Stadı’na oynanan maçı 80.000 taraftar izlemiş ve bu olay İngiliz Guardian Gazetesi’ne haber dahi olmuştu.

Yakın zamanda Kaf Kaf’ın Barcelona basket maçına iştirak edip,zeytin dalı uzatan,inceliğin,zerafetin örneğini gösterip Kaf Kaf taraftarının da takdirini kazanan centilmen ve beyefendi Göztepe Spor Kulubü Başkanı Sayın Mehmet Sepil’in bu takdire şayan davranışının boş olmaması ve karşılığının bu maçta gelmesi ve ebedi rekabetin daim olması dileğiyle…
BURAK PINARBAŞI